Gitar Çalarken Yapılan 8 Hata
Gitar çalarken yapılan 8 hata, çalımın amatör duyulmasını sağlayabilir. Bu yüzden bunların farkına varıp düzeltmemiz gerekir.
Gitar çalarken yapılan 8 hata nedir? Ve bunların nasıl farkına varıp düzeltebiliriz? Birlikte bir göz atalım.
Yazıyı okumak yerine video tercih eden arkadaşlarım için bir YouTube videosu hazırladım.
1. Hata “Yanlış Bendler”
Bend “eğmek” anlamına gelmektedir. Biz de gitarist olarak telleri eğerek, tel uzunluğunu yani dalga boyunu değiştiriyoruz. Bu da telin titreşim frekansını dolayısıyla duyduğumuz notayı değiştiriyor ( 4 yıl Fizik okumamın sebebi işte bu cümleyi kurabilmekti, artık kafam rahat 🙂 ).
Fakat bend yaparken doğru notaya gitmemiz gerekir. Yani tam ses bendse, tam sese, yarım ses yapacaksak, yarım ses bende gitmeliyiz. Biraz aşağı veya yukarısı sesi detone (yani bozuk entonasyon) duyuracaktır. Kas hafızamız ve duyumumuz yeterince gelişmediyse, yani bendlerimiz tam oturmadıysa; melodi ve solo çaldığımız sürece bolca kullanacağımız bir teknik olduğu için sürekli detone duyulacağız demektir. Bu yüzden bol bol çalışıp doğru notaya, aramadan götürmek gerekir.
Ayrıca bendlerin yanlış olmasının başka bir sebebi de bırakma aşamasında yaptıklarımızdır. Genellikle öğrencilerimde bendi doğru notaya götürmenin verdiği rahatlıkla, doğru notada tutamama veya bırakırken biraz aşağıda bırakma problemini görüyorum. Bu da göz önünde bulundurmamız gereken çok önemli bir adım.
Bend tekniği çok çok önemlidir. Çalımınızın amatör veya profesyonel duyulmasına en büyük etkenlerden birisidir. Kısacası rezil de eder vezir de.
2. Hata “Yanlış Vibrato”
Bend gibi entonasyonumuzu etkileyen diğer bir önemli teknik de vibratodur.
Vibrato, salınım anlamına gelmektedir. Çok ufak ve biraz daha hızlı bendler gibi düşünebiliriz.
Bu bahsettiğimiz salınım periyodik, yani tüm salınımlar eşit sürede ve doğru notaya vuruyor olmalıdır.
3. Hata “Çok Fazla Gain”
Gain, daha drivelı bir ton elde etmemizi sağlıyor. Ve bu drive da özellikle sesi sıkıştırdığı (compress) ve sustaini(süreklilik) arttırdığı için çalımımızı oldukça rahatlatır.
Ancak şunu unutmamak gerekir; gereğinden fazla gain ortalığı kaosa sürükleyebilir.
Gain yükseldikçe, compression (sıkıştırma) artacağı için, çalımınızdaki dinamikler azalacaktır. Yani güçlü vuruşlarınızla, düşük vuruşlarınız arasındaki fark yok olmaya başlayacaktır. Müzik yaparken kontrast çok önemlidir. Düşmeler ve yükselmeler.
Dinamiklerin yanı sıra, çaldığınız melodinin anlaşılırlığını da azaltacaktır. Bu yüzden yeteri kadar gain kullanmayı hedeflemek gerekir.
Özellikle kayıt sırasında, üst üste bir çok gitar kanalı kaydedeceğimizi düşünürsek, ve her birinin yüksek gainli olduğunu düşünürsek; kaydın sonunda tam bir kaos olacağını tahmin edebiliriz. Çünkü bu gainler üst üste binecek ve olay tamamen anlaşılmaz bir hale gelecektir.
4. Hata “Ritmsiz Çalmak”
Çalıştığım arkadaşlarımın bir çoğu yeterince metronomla çalışmadığı için; ritm duyguları da yeterince gelişmemiş oluyor. Özellikle hızlı partilerde ritimsiz çalınca, ne çalındığı bile belli olmuyor.
Gitarist olarak hem ritimleri (altyapıyı) hem de melodi ve soloları doğru ritimle çalmalıyız ki temiz, keskin ve güçlü bir duyum sağlayabilelim.
Bunun yolu da çalıştığımız her şeyi metronomla, ve özellikle yavaş metronomla çalışmaktan geçiyor.
Çoğu zaman yavaş metronomla çalışmanın, orta veya yüksek hızlarda çalışmaktan daha zor olduğunu fark edeceksiniz. Çünkü araları yeterince beklemek ve tam doğru zamanda vuruş yapmak alışık olmayan insanı zorlayabiliyor. Ancak çalımınıza gerekli temizliği, netliği ve keskinliği verecek olan çalışma da bu.
5. Hata “Akortsuz Çalışmak”
Gitar çalışırken 3 amacımız var. Birincisi kas hafızası geliştirmek, ikincisi de kulağımızı(doğru sesleri duymayı ve hayal etmeyi) geliştirmek. En önemli bölüm ise 3. olan bu ikisini birleştirmek yani kas hafızamızı duyumumuzla birleştirmek. Elimiz nereye gidince nasıl duyulur? Nereye basarsak nasıl bir ses elde ederiz? Bunlar vücudumuzun bir parçası olmalı ve bir gitarist olarak içimizde hissedebilmeliyiz.
Bu sebeple akortsuz çalışmak doğru yönün tam aksine, sizi geri doğru götürecektir. Çünkü kas hafızanız yanlış seslerle duyumunuzda birleşecektir.
Dizi (gam), arpej, akor gibi teori bölümlerini de içeren çalışmalar yanı sıra, sweep picking, tapping, legato gibi daha teknik ağırlıklı çalışmaları da mutlaka doğru akortla çalışıp, kulağımıza doğru sesleri yerleştirlemliyiz.
Konserlerde bazen sahne içi duyum çığırından çıkmış ve akortunuzun durumunun ne olduğunu anlayamayabiliyorsunuz. Bu sebeple şarkı aralarında hızlıca bir kontrol yapabilirsiniz. Sahnede doğru akortla çalmazsanız, ne kadar çalışmış ve güzel şeyler çalıyor olursanız olun, kötü duyulacaktır.
6. Hata “Düzensiz Çalışmak”
Daha önce söylediğimiz gibi, amaçlarımızdan birisi parmaklarımızda kas hafızası oluşturmak. Guthrie Govan’ın bir elinde kahve, izleyicilerle muhabbet ederken, sol eliyle canavar gibi legato çaldığı videoyu görmüş olabilirsiniz. Bunun sebebi, ellerini ve duyumunu o kadar otomatiğe bağlamış ki (yani kas hafızasına yazmış ki), o tarafı hiç düşünmüyor. Onlar kendi işini yaparken, kendisi de başka bir şeye odaklanabiliyor.
Bunun yolu da düzenli bir çalışmadan geçiyor.
Düzenli çalışmak için tabii ki doğru bir sırada, doğru yönlendirmeyle çalışmamız gerekiyor. Ve bunları mutlaka “HER GÜN” çalışmamız gerekiyor. Yani haftada 1 gün 5 saat değil, her gün minimum yarım saat, 1 saat veya daha fazla.
Bu sizin çok daha hızlı ilerlemenizi sağlayacak bir çalışma yöntemidir.
Doğru yönde ilerlemek, doğru çalışmaları, doğru sırayla öğrenmek için Müzik Üniversitesi’nin Elektro Gitar kurslarından faydalanabilirsiniz.
BONUS : Müzik Üniversitesi’nin Elektro Gitar Kursları
Müzik Üniversitesi’nde bir çok gitar kursu ve bu kursların içinde bir çok ders videosu bulunmaktadır. Yeni başlayanlar da, daha ileri seviyelerdeki arkadaşlarım da bu kurslardan faydalanabilir ve tabii ki sorularını sitemizin Forumlar bölümünde sorabilirler.
Videoya Entegre İnteraktif Tab / Notasyon Sistemi
Gitarda Hızlanma Çalışmaları kursumuz Müzik Üniversitesi’nin Videoya Entegre İnteraktif Tab / Notasyon sistemi kullanılmaktadır. Uygulamayı incelemek için bu linke veya resime tıklayabilirsiniz.
7. Hata “Müzik Teorisi (Armoni) Öğrenmemek”
Armoni öğrenmek ilk başta biraz korkutucu gelebiliyor, biliyorum. Gençlik yıllarımda bana da gelmişti.
Ama öncelikle müzisyen olarak gelişebilmek için bu konuda kendimizi geliştirmemiz, bu bilgiye sahip olmamız gerekiyor. Ve öğrendikçe görüyorsunuz ki, o kadar da korkutucu değil, hatta oldukça keyifli bir çalışma.
Armoni çalışması, ne yaptığınızı bilerek yapabilmek ve hayal gücünüzü genişletebilmek adına çok önemlidir. Yani gitarda gelişigüzel takılmak yerine, ne yaptığınızı bilirseniz hem çok daha yaratıcı melodiler yazabilirsiniz hem de doğaçlamanız gelişir.
Not: Müzik Üniversitesi içeriğinde, detaylı Müzik Teorisi (Armoni) kursları da bulunmaktadır. Sisteme katıldığınız zaman tüm kursların, tüm içeriğine erişiminiz olacaktır.
Gam Nedir? Gitarda Gamlar Nasıl Öğrenilir?
8. Hata “Sınırlı Tarzda Müzik Dinlemek”
Bu güne kadar bir çok tarzda müzik yaptım. Hem beste anlamında, hem de sahnede. Bu tarzlar içinde özellikle pop, pop rock, funk, blues, rock, hard rock ve heavy metal gruplarında bulundum.
Hayatımın belli dönemlerinde klasik müzik, arabesk, rap, elektronik gibi gitar ağırlıklı olmayan müzikleri de dinledim.
Ve şunu fark ettim ki, dinlediğim her şey, çalıştığım, çaldığım her farklı tarz, dönüp dolaşıp bugün beni şu anki müzisyen yapan parçalar. Çünkü hepsinde hoşuma giden şarkılar ve bazı bölümler, melodiler oldu. Bu melodiler aklımda yer etti ve dönmeye devam ettiler. Ve bir şekilde benim yarattığım müzikte etkili oldular.
Yaratıcılık anlamında şöyle düşünüyorum; müzisyen olarak bizi biz yapan şey, yaşadıklarımızın; dinlediğimiz müziklerin, okuduğumuz kitapların, izlediğimiz film ve dizilerin, oynadığımız oyunların, yaşadığımız coğrafyanın, sosyal çevremizin bir ortalaması.
Bu yüzden kendimize ne kadar çok çeşit katarsak, o kadar renkli bir insan ve haliyle bir o kadar yaratabilen bir müzisyen haline gelebiliriz.
Sonuç
Gitar çalarken yapılan 8 hata nedir ve bunları nasıl düzeltebiliriz sorusunu yanıtlamaya çalıştım. Bir problemi, hatayı düzeltmenin ilk adımı onun ne olduğunu bilmek ve anlamaktır. Bu anlamda gitar çalışan arkadaşlarıma çok faydalı olacağını düşündüğüm bir yazı oldu.
Çalışmaya, ama doğru ve her gün çalışmaya, gelişmeye devam.
Kendinize iyi bakın, “Rock N’ Roll”la kalın! \m/ \m/
