Selamlar,

Ses teknikleri ile ilgili olan sorularınızı hocamız yanıtlayacaktır. Ben de 2,3 ve 4. sorularla ilgili fikirlerimi yazmak isterim.

2. Vokal Distortion

Bu tekniği okuduğum, araştırdığım kadarıyla doğru yapan boğazını germeden, zarar vermeden yapıyor. Ancak ben bu yeri kendimde bulamadım. Bu yüzden ben de temel şan tekniğinin üzerine boğazımdan gererek bu vokal drive ını veriyorum. Sürekli böyle şarkı söylemeye çalışırsam sesim kısılır ve uzun vadede sesime zarar veririm. Ama kayıtlarda, haftada 1-2 parça söylerken bu tekniği kullanmakta zarar görmüyorum. Özellikle AC/DC konserlerinde Brian Johnson’ın çok değişik bir yer bulup, değişik bir teknik uyguladığını görebiliyoruz. Konser boyunca ses kalitesinden kayıp vermeden kirli söyleyebiliyor. Bu doğru yeri bulmak, doğru tekniği oturtmakla alakalı bir durum.

3. Mikrofon Kullanımı

a. Konser

Dinamik mikrofonlar daha dar bir alanı aldıkları ve bunun sonucu olarak diğer enstrumanların mikrofona daha az etkisi olduğu için canlı performanslarda tercih ediliyorlar. Öncelikle “Hayko Cepkin Brutal Vokal” videosunda anlattığı gibi özel bir teknik olarak kullanmıyorsanız, mikrofonu kafa bölümü değil de sap bölümünden tutmak gerekir. Çünkü kafa bölümünden tuttuğunuzda hem frekansları kesmeye başlayacaksınız, hem de feedback alma ihtimaliniz çok artacak.

Benim İzgi Gültekin ile çalıştığım yıllarda gördüğüm; konserlerde uzaklaştırma, yakınlaştırma muhabbetini doğal bir kompresör gibi kullanıyor olması. Çok geniş bir ses aralığı kullanıyor. Peslerde volume daha düşük, tize çıktıkça ses seviyesi yükseliyor. Bunu kontrol etmezse mixteki dengesi değişir ve fazla öne çıkıp, rahatsız edici bir güce ulaşabilir. Özellikle ani çıkılan tizlerde, mikrofonun diyaframına yakın söyleniyorsa çok çirkin bir yükselme duyulacaktır. Dolayısıyla tizlere çıktıkça yavaş yavaş, çıktığı tizin derecesine ve tekniğe göre (daha düşük volume lü kafa sesi tizler yapıyorsa ona göre daha az hareket ettiriyor) mikrofonu uzaklaştırıyor, onun dışında mikrofona çok yakın söylüyor. Bu da mikrofonunun kendi sesini, ambiyans sesinden çok daha fazla almasını sağlıyor.

b. Kayıt

Kayıt ortamında daha çok, çok daha detaylı ses aldıkları için condenser mikrofonlar tercih ediliyor. Bu durumda genellikle 1-1.5 karış uzaklıkta durup söylemek yeterli oluyor. Kayıta giden sesteki volume yükselmeleri problem olmuyor çünkü mix öncesi ses otomasyonu yapılarak düşük ve yüksek yerler birbirine yaklaştırılıyor ve sonrasında yine kompresör uygulanıyor. Mümkün mertebe sabit bir yerde durmak daha stabil bir sonuç sağladığı için kayıtta genellikle bu tercih ediliyor. Kayıt yaptığınız cihazın mikrofon giriş preamp seviyesini, vokalin en tiz bölümünde peak yapmayacak şekilde ayarlarsanız tize inip, pese çıktıkça, ileri, geri gitmenize de gerek kalmayacaktır.

4. Şarkıyı Hangi Bölgeden Söylemeliyiz?

Bu tamamen nasıl bir hissiyat vermek istediğinize göre değişiyor. Ben daha çok kök sese dayalı melodiler duyuyorum, muhtemelen daha çok kullanılan budur. Ancak lead vokal kök sesten söyler, 3lüden söyler gibi bir kural koyamayız. Gitardaki gibi aynı. Burada aralıkları bilmemiz, nasıl tınladıklarını, nasıl hissiyatlar verdiklerini bilmemiz bize çok faydalı olacaktır. Bunu bilirsek, pat oraya zıplayıp istediğimiz hissi verebiliriz.

3lüden söylemek keyifli olabilir. Çünkü 3lü, majör veya minör karakteri veren aralıklardan birisi. Ancak genellikle lead vokal 5liden pek espirili tınlamıyor, çünkü bu anlamda karakter veren bir ses değil. Yine de bu sanatçı tericihi, denyip güzel tınladığı bir yer bulunuyorsa, neden olmasın?

Bir yandan tek bir aralığa yapışmak zorunda da değiliz. Melodi kök sese yapışık giderken bir yerinde 3lüye zıplayabilir veya 3lüye dokundurup geri dönebilir. Bu tarz yöntemler de kullanılıyor, özellikle geri vokaller armonize edilirken daha da çok yapılan numaralar.